भाई टिका भट्टराई

स्थानीय सरकारहरूले जनताको विश्वास गुमाउँदै जानुको विभिन्न कारणहरू छन्, जसले प्रशासनिक दक्षता र जनसम्पर्कमा प्रत्यक्ष असर पार्छ । सबभन्दा पहिले, अनियमितता र भ्रष्टाचार मुख्य कारण हो ।
आर्थिक अपव्यय, भ्रष्टाचार र अनियमितताको घटना बढ्दा जनतामा सरकारप्रति अविश्वास उत्पन्न हुन्छ । सार्वजनिक कोषको दुरुपयोग, अनियमित खर्च र पारदर्शिताको अभावले जनतामा शंका उत्पन्न गर्छ । जनताले तिरेको कर सही तरिकाले प्रयोग नभएमा र यसको स्पष्ट हिसाबकिताब नदेखाउँदा उनीहरूको विश्वास कमजोर हुन्छ । अर्को महत्वपूर्ण कारण पारदर्शिताको कमी हो । स्थानीय सरकारले आफ्नो काम कारबाही पारदर्शी बनाउन नसक्दा जनतालाई सरकारी गतिविधि र खर्चबारे स्पष्ट जानकारी पाउन मुस्किल हुन्छ । यसले गर्दा शंका र अविश्वास बढ्छ ।
जनप्रतिनिधिहरूले जनताको समस्यामा ध्यान नदिँदा र गरेका वाचाहरू पूरा नगर्दा उत्तरदायित्वको कमी महशुस हुन्छ । जनप्रतिनिधिहरूले जनताको गुनासा र आवश्यकताहरू सुन्न र सम्बोधन गर्न तत्पर नहुँदा जनतामा निराशा र असन्तुष्टि बढ्छ । स्थानीय सरकारहरूले आधारभूत सेवाहरू जस्तै स्वास्थ्य, शिक्षा, खानेपानी र यातायात जस्ता सेवाहरू प्रभावकारी रूपमा वितरण गर्न नसक्दा जनतामा असन्तुष्टि उत्पन्न हुन्छ । प्रभावहीन सेवा वितरणले जनताले सरकारप्रति नकारात्मक दृष्टिकोण राख्न थाल्छन् । सूचनाको कमी पनि एक प्रमुख कारण हो । स्थानीय सरकारले आफ्ना योजना, कार्यक्रम र गतिविधिहरूको बारेमा पर्याप्त जानकारी नदिँदा जनताले सही निर्णय गर्न सक्दैनन् । यसले जनताको सहभागिता र समर्थन कम गर्छ । सूचनाको अभावले जनतामा गलतफहमी र अफवाह फैलिन सक्छ, जसले सरकारप्रति विश्वास घटाउँछ ।
संवेदनशीलताको कमी पनि एक महत्वपूर्ण कारण हो । जनताका गुनासाहरूको समाधानमा ढिलासुस्ती वा बेवास्ता गर्दा जनतामा निराशा उत्पन्न हुन्छ । सरकार संवेदनशील नहुनाले जनताले सरकारलाई आफ्नो समस्या बुझ्ने र समाधान गर्ने संस्थाको रूपमा हेर्न छोड्छन् । स्थानीय सरकारभित्रको राजनीतिक कलह र द्वन्द्वले पनि जनताको विश्वास गुम्न सक्छ । आन्तरिक कलहले प्रशासनिक कामकाजमा असर गर्छ र जनताको हितमा काम गर्ने क्षमता घटाउँछ । राजनीतिक द्वन्द्वले सरकारी निर्णय प्रक्रिया र सेवा वितरणलाई अवरुद्ध गर्न सक्छ, जसले जनतामा सरकारप्रति असन्तुष्टि बढाउँछ । यी सबै कारणहरूले गर्दा स्थानीय सरकारले जनताको विश्वास गुमाउँछन् । यी समस्याहरूको समाधानका लागि पारदर्शिता, उत्तरदायित्व, प्रभावकारी सेवा वितरण र जनतासँगको नियमित संवाद बढाउन आवश्यक छ । पारदर्शिता सुनिश्चित गर्न सार्वजनिक खर्चको हिसाबकिताब जनतासामु राख्नुपर्छ । उत्तरदायित्वका लागि जनप्रतिनिधिहरूले जनताको समस्यामा ध्यान दिनुपर्छ र गरेका वाचाहरू पूरा गर्नुपर्छ । प्रभावकारी सेवा वितरणका लागि सेवाहरूको गुणस्तर सुधार्नुपर्छ र जनताका आवश्यकताहरूलाई प्राथमिकता दिनुपर्छ । सूचनाको पहुँच सुनिश्चित गर्न सरकारी गतिविधिहरूको बारेमा नियमित जानकारी दिनुपर्छ । संवेदनशीलता देखाउँदै जनताका गुनासाहरूको शीघ्र समाधान गर्नुपर्छ । आन्तरिक राजनीतिक द्वन्द्वलाई समाधान गरी प्रशासनिक कामकाजमा स्थिरता र समन्वय बढाउनुपर्छ । उचित वित्तीय व्यवस्थापन , जनप्रतिनिधिहरूको उत्तरदायित्व र जनतासँगको संवादले स्थानिय सरकारप्रति जनताको विश्वास पुनःस्थापित गर्न मद्दत गर्दछ । केवल पारदर्शी, उत्तरदायी र जनसंवेदनशील सरकार नै जनताको विश्वास जित्न र कायम राख्न सक्षम हुन्छ ।